Acil durum; gemide olağan dışı gerçekleşip can, mal ve çevreyi tehdit eden durumlardır.
Acil duruma hazırlık; eğitim, planlama, donatım ve düzenleme ile sağlanır.
Role eğitimleri ile teorik bilgiler pekiştirilir, refleksler geliştirilir, oluşabilecek sorunlar görülerek tedbirler alınabilir.
Acil durum köprü üstü ekibi; ikinci zabit ve görevli tayfadan oluşur.
Acil veya gemiyi terk durumunda personel ve yolcunun ne yapacağını belirten tablolara acil durum cetveli denir.
Sembol işaretler; IMO tarafından standartları belirlenmiş ışık yansıtıcı, yapıştırma işaret sembolleridir.
Acil durum aydınlatmaları, acil durumlarda jeneratörlerin devreden çıkması hâlinde devreye girer.
Gemilerde, geminin her tarafından duyulabilir acil bir durum muhabere borusu bulunur.
Güvertedeki deniz suyu veya tatlı su vanaları ile musluklarının kaçırması güverteyi kayganlaştırabilir.
Yağ-yakıt devrelerinde akıntı olma olasılığının yüksek olduğu yerlere delik yapılmalıdır.
Güvertede yük işlemlerinin bulunduğu tarafları geçiş için kullanmamak gerekir.
Gemide yüksekte çalışanlarda düşme, yanma, zehirlenme, üşütme, güneş ve elektrik çarpması, radyasyon riski vardır.
Telsiz ve radar cihazları kapatılarak çalışanlar gaz zehirlenmesinden korunur.
Yüksekte çalışma işi en azından biri aşağıda diğeri yüksekte olmak üzere iki kişilik bir ekiple yapılır.
Gemide yükseğe çıkabilmek ve çalışabilmek için traka, iskele, sepet, merdiven gibi araçlar da kullanılır.
Bir geminin bağlanması; rıhtım, iskele, platform veya güvenli bir başka yere halatlar yardımı ile sabitlenmesidir.
Irgat; geminin başüstü ve kıçüstünde bulunan halat ve zincir çekmekte kullanılan güçlü makinelerdir.
Sentetik halatlar, nebati halatlara nazaran daha yüksek maliyetli ve zayıf olmasından dolayı tercih edilmemektedir.
Fenerden sıyrılan halat, halatı tutan kişilerin eldiven, paça, kol yeni, gömlek eteğine sarılarak onları da çekebilir.
Halatların üzerinde yük varken ve rodasından süratli akarken halat rodası içerisinde bulunmamak gerekir.