MESLEK ALANLARINI TANIYALIM
Laboratuvar Hizmetleri
ALANIN TANITIMI
Laboratuvar Hizmetleri alanı, tarım ürünlerinin üretiminde verim ve kalite artışı, güvenli ürün elde edilmesi ve hayvan sağlığına yönelik laboratuvar çalışmalarının yürütüldüğü hizmet alanıdır.Laboratuvarlar dünya genelinde test ve kalibrasyon hizmetleriyle birlikte her türlü kontrol ve değerlendirme çalışmalarının yapıldığı kuruluşlar olarak tanımlanmaktadır.
Ölçülmeyen ve değerlendirilmeyen bir ürünün kalitesini kanıtlamak mümkün olmadığı için özellikle Avrupa Birliği’ne katılım sürecinde olan ülkemizde laboratuvar hizmetleri giderek artan bir önem kazanmaktadır. Laboratuvar çalışmalarından elde edilen sonuçlar dünya ticareti için de geçerlidir.
Günümüzde tüketicinin bilinçlenmesi, eğitim seviyesinin yükselmesi, hizmet ve ürün kalitesinin artması ürünlerde kalite kontrole olan ihtiyacı da artmıştır. Bu durum ise hem üretim aşamasında hem de piyasadaki ürünler için laboratuvar analizlerine olan ihtiyacı artırmıştır. Daha önceleri kamunun görevi gibi algılanan laboratuvar hizmetleri artık birçok işletmenin bünyesinde yapılır hâle gelmiştir.
Kamuda farklı kurum ve kuruluşlar, mevzuatla verilen görev ve hizmetleri kendi bünyelerinde oluşturdukları laboratuvarlar aracılığı ile yürütmektedir. Bugün itibariyle (üniversitelere ait laboratuvarlar ve klinik analiz laboratuvarları hariç olmak üzere) toplam 781 kamu laboratuvarı mevcut olup bu laboratuvarlarda çalışan personel sayısı 8.000’in üzerindedir.
Kamu laboratuvarlarının yasal çerçevesinin düzenlenmesi, yeniden yapılandırılması ve etkin işleyen bir kamu laboratuvar sisteminin oluşturulması kapsamında Türkiye'deki laboratuvarların durumu ve sorunları ile ilgili çalışmalar sürdürülmektedir. Kamu laboratuvarlarının yeniden yapılanmasında temel hedef, ülkemizde ulusal ve uluslararası düzeyde bütün ilgili tarafların ihtiyaçlarına cevap verebilecek etkili ve verimli bir kamu laboratuvar sisteminin oluşturulmasıdır.
Toplam kalite yönetimi çalışmalarıyla laboratuvarlardaki işlemlerin her basamağında, belirli kalite kurallarının uygun yapılıyor olması, laboratuvarlar arasında farklı sonuçların alınmasının önüne geçecektir. Laboratuvar sonuçlarının doğru ve güvenilir olabilmesi için bu alanda standardizasyonun sağlanması gerekmektedir. Ayrıca istihdam alanlarının uluslararası boyuta taşınabilmesi için akreditasyon çalışmalarına hız verilmesi kaçınılmaz olmuştur.
Ürünlerin kalitesini belirleyen laboratuvar çalışmalarının etkin ve Dünya Ticaret Örgütü standartlarında hizmet veren bir yapıya kavuşturulması son derece önemlidir. İhracata ve ithalata yönelik ürünlerin hemen hemen tamamına yakını için çeşitli laboratuvar analizlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Mevcut durumda bazı analizlerin yabancı ülke laboratuvarlarında yaptırılması, ulusal kaynaklarımızın bu ülkelere gitmesine neden olmaktadır. Laboratuvar hizmetlerinin etkinleştirilmesi ile bu kaynakların ülkemizde kalması temin edilmiş olacaktır.
Tarımsal üretimde gübre, ilaç, koruyucu madde vb. girdilerin gereğinden fazla ya da az kullanıldığında üretimin düşük ve kalitesiz olması yanında çevre, insan ve hayvan sağlığına verdiği zararların telafisinin (bozulan toprakların ıslahı, kirlenen suların temizlenmesi, hayvan hastalıkları salgınlarının önlenmesi gibi) çok pahalı ve bazı hâllerde olanaksız olduğu görülmektedir. Laboratuvar analizlerine dayalı girdi kullanımının, ülke tarımına ve çiftçisine yapılabilecek en önemli stratejik yatırım ve eğitim hizmeti olduğu unutulmamalıdır.
Güvenli ve kaliteli gıdaların üretilebilmesi için çiftlikten sofraya kadar üretim aşamasında görev yapan meslek elemanının bilgi, beceri ve yeterliklerinin artırılması gerekir. Bu alanda yapılacak çalışmalar ile Avrupa Birliği normlarına ulaşılması hedeflenmektedir.
MESLEK ELMANLARINDA ARANAN ÖZELLİKLER
Tarım laboratuvar teknisyeni olmak isteyenlerin;
İş disiplinine sahip,
Laboratuvara ait araç ve donanımların kullanımına özen gösteren,
Laboratuvar hizmetleri sektöründe çalışmasına engel herhangi bir bulaşıcı hastalığı ve/veya hastalığın taşıyıcısı olmayan,
El ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen,
El ve göz koordinasyonunu sağlayabilen,
Dikkatli ve sorumluluk sahibi olan,
İş güvenliğine dikkat eden,
Yaşam boyu öğrenme isteği olan,
Mesleki eğitim almış kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Çalışma ortamı kapalı ve temizdir. İş, genel olarak ayakta yapılır. İş başında mesleklerinin gerektirdiği özel kıyafetleri giyerler. Laboratuvardaki aletleri, donanımları, kimyasal madde ve yardımcı maddeleri kullanırlar.
Çalışma esnasında dikkatli olmadıkları takdirde yanma, tahriş, enfeksiyon kapma, elektrik çarpması ve kimyasal zehirlenmeleri gibi kazalarla karşılaşabilirler.
Meslek elemanları gıda, kimya ve ziraat mühendisleri, kimyagerler, biyologlar, veterinerler ve tarım teknikerleriyle iş birliği içerisinde çalışırlar.
İŞ BULMA İMKÂNLARI
Tarım laboratuvar teknisyenleri kamu ve özel sektöre ait toprak, su, yaprak, yem, gübre analiz laboratuvarlarında ve toprak su kaynakları ile tarımsal araştırma laboratuvarlarında iş imkânı bulabilmektedirler.
EĞİTİM VE KARİYER İMKÂNLARI
Meslek eğitimi, 2008–2009 eğitim öğretim yılından itibaren meslek liselerinin Laboratuvar Hizmetleri alanında diploma programında verilecektir.
Lise öğrenimlerini bu alanda tamamlayan öğrenciler ÖSS’de başarılı oldukları takdirde dört yıllık fakültelerin (lisans) ilgili bölümlerine girebilecekleri gibi sınavsız geçiş hakkından yararlanarak iki yıllık meslek yüksekokullarına (ön lisans) da devam edebilirler. Meslek yüksekokullarını başarıyla bitirenler, ÖSYM tarafından yapılan dikey geçiş sınavında başarılı oldukları takdirde alanları ile ilgili dört yıllık fakültelerde de öğrenim görebilirler.
Kamuda farklı kurum ve kuruluşlar, mevzuatla verilen görev ve hizmetleri kendi bünyelerinde oluşturdukları laboratuvarlar aracılığı ile yürütmektedir. Bugün itibariyle (üniversitelere ait laboratuvarlar ve klinik analiz laboratuvarları hariç olmak üzere) toplam 781 kamu laboratuvarı mevcut olup bu laboratuvarlarda çalışan personel sayısı 8.000’in üzerindedir.
Kamu laboratuvarlarının yasal çerçevesinin düzenlenmesi, yeniden yapılandırılması ve etkin işleyen bir kamu laboratuvar sisteminin oluşturulması kapsamında Türkiye'deki laboratuvarların durumu ve sorunları ile ilgili çalışmalar sürdürülmektedir. Kamu laboratuvarlarının yeniden yapılanmasında temel hedef, ülkemizde ulusal ve uluslararası düzeyde bütün ilgili tarafların ihtiyaçlarına cevap verebilecek etkili ve verimli bir kamu laboratuvar sisteminin oluşturulmasıdır.

Toplam kalite yönetimi çalışmalarıyla laboratuvarlardaki işlemlerin her basamağında, belirli kalite kurallarının uygun yapılıyor olması, laboratuvarlar arasında farklı sonuçların alınmasının önüne geçecektir. Laboratuvar sonuçlarının doğru ve güvenilir olabilmesi için bu alanda standardizasyonun sağlanması gerekmektedir. Ayrıca istihdam alanlarının uluslararası boyuta taşınabilmesi için akreditasyon çalışmalarına hız verilmesi kaçınılmaz olmuştur.
Ürünlerin kalitesini belirleyen laboratuvar çalışmalarının etkin ve Dünya Ticaret Örgütü standartlarında hizmet veren bir yapıya kavuşturulması son derece önemlidir. İhracata ve ithalata yönelik ürünlerin hemen hemen tamamına yakını için çeşitli laboratuvar analizlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Mevcut durumda bazı analizlerin yabancı ülke laboratuvarlarında yaptırılması, ulusal kaynaklarımızın bu ülkelere gitmesine neden olmaktadır. Laboratuvar hizmetlerinin etkinleştirilmesi ile bu kaynakların ülkemizde kalması temin edilmiş olacaktır.
Tarımsal üretimde gübre, ilaç, koruyucu madde vb. girdilerin gereğinden fazla ya da az kullanıldığında üretimin düşük ve kalitesiz olması yanında çevre, insan ve hayvan sağlığına verdiği zararların telafisinin (bozulan toprakların ıslahı, kirlenen suların temizlenmesi, hayvan hastalıkları salgınlarının önlenmesi gibi) çok pahalı ve bazı hâllerde olanaksız olduğu görülmektedir. Laboratuvar analizlerine dayalı girdi kullanımının, ülke tarımına ve çiftçisine yapılabilecek en önemli stratejik yatırım ve eğitim hizmeti olduğu unutulmamalıdır.
Güvenli ve kaliteli gıdaların üretilebilmesi için çiftlikten sofraya kadar üretim aşamasında görev yapan meslek elemanının bilgi, beceri ve yeterliklerinin artırılması gerekir. Bu alanda yapılacak çalışmalar ile Avrupa Birliği normlarına ulaşılması hedeflenmektedir.
MESLEK ELMANLARINDA ARANAN ÖZELLİKLER
Tarım laboratuvar teknisyeni olmak isteyenlerin;
İş disiplinine sahip,
Laboratuvara ait araç ve donanımların kullanımına özen gösteren,
Laboratuvar hizmetleri sektöründe çalışmasına engel herhangi bir bulaşıcı hastalığı ve/veya hastalığın taşıyıcısı olmayan,
El ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen,
El ve göz koordinasyonunu sağlayabilen,
Dikkatli ve sorumluluk sahibi olan,
İş güvenliğine dikkat eden,
Yaşam boyu öğrenme isteği olan,
Mesleki eğitim almış kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Çalışma ortamı kapalı ve temizdir. İş, genel olarak ayakta yapılır. İş başında mesleklerinin gerektirdiği özel kıyafetleri giyerler. Laboratuvardaki aletleri, donanımları, kimyasal madde ve yardımcı maddeleri kullanırlar.
Çalışma esnasında dikkatli olmadıkları takdirde yanma, tahriş, enfeksiyon kapma, elektrik çarpması ve kimyasal zehirlenmeleri gibi kazalarla karşılaşabilirler.
Meslek elemanları gıda, kimya ve ziraat mühendisleri, kimyagerler, biyologlar, veterinerler ve tarım teknikerleriyle iş birliği içerisinde çalışırlar.
İŞ BULMA İMKÂNLARI
Tarım laboratuvar teknisyenleri kamu ve özel sektöre ait toprak, su, yaprak, yem, gübre analiz laboratuvarlarında ve toprak su kaynakları ile tarımsal araştırma laboratuvarlarında iş imkânı bulabilmektedirler.
EĞİTİM VE KARİYER İMKÂNLARI
Meslek eğitimi, 2008–2009 eğitim öğretim yılından itibaren meslek liselerinin Laboratuvar Hizmetleri alanında diploma programında verilecektir.
Lise öğrenimlerini bu alanda tamamlayan öğrenciler ÖSS’de başarılı oldukları takdirde dört yıllık fakültelerin (lisans) ilgili bölümlerine girebilecekleri gibi sınavsız geçiş hakkından yararlanarak iki yıllık meslek yüksekokullarına (ön lisans) da devam edebilirler. Meslek yüksekokullarını başarıyla bitirenler, ÖSYM tarafından yapılan dikey geçiş sınavında başarılı oldukları takdirde alanları ile ilgili dört yıllık fakültelerde de öğrenim görebilirler.
ALANDA YER ALAN MESLEK DALLARI
OKULDA EĞİTİM VERİLEN DİĞER MESLEK ALANLARI
OKUL TÜRLERİ /
MESLEK LISESI /
[Adalet]
[Aile ve Tüketici Hizmetleri]
[Ayakkabı ve Saraciye Teknolojisi]
[Bilişim Teknolojileri]
[Biyomedikal Cihaz Teknolojileri]
[Büro Yönetimi ve Yönetici Asistanlığı]
[Çocuk Gelişimi ve Eğitimi]
[Denizcilik]
[El Sanatları Teknolojisi]
[Elektrik-Elektronik Teknolojisi]
[Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri]
[Gazetecilik]
[Gemi Yapımı]
[Gıda Teknolojisi]
[Moda Tasarım Teknolojileri]
[Grafik ve Fotoğraf]
[Güzellik Hizmetleri]
[Halkla İlişkiler]
[Harita-tapu-kadastro]
[Hasta ve Yaşlı Hizmetleri]
[İnşaat Teknolojisi]
[İtfaiyecilik ve Yangın Güvenliği]
[Kimya Teknolojisi]
[Konaklama ve Seyahat Hizmetleri]
[Kuyumculuk Teknolojisi]
[Laboratuvar Hizmetleri]
[Makine ve Tasarım Teknolojisi]
[Matbaa Teknolojisi]
[Metal Teknolojisi]
[Metalürji Teknolojisi]
[Mobilya ve İç Mekân Tasarımı]
[Motorlu Araçlar Teknolojisi]
[Muhasebe ve Finansman]
[Pazarlama ve Perakende]
[Plastik Teknolojisi]
[Radyo-televizyon]
[Raylı Sistemler Teknolojisi]
[Seramik ve Cam Teknolojisi]
[Tarım]
[Tekstil Teknolojisi]
[Tesisat Teknolojisi ve İklimlendirme]
[Uçak Bakım]
[Ulaştırma Hizmetleri]
[Yiyecek İçecek Hizmetleri]
[Hayvan Yetiştiriciliği ve Sağlığı]
[Yenilenebilir Enerji Teknolojileri]
[Sağlık Hizmetleri]
[Maden Teknolojisi]
[Geleneksel Türk Sanatları]
[Plastik Sanatlar]
[Havacılık ve Uzay Teknolojisi]
[Mikromekanik]
[Siber Güvenlik]