Aile ve Tüketici Bilimleri alanının amacı; birey ve aile kaynaklarının etkin kullanılması, yönetilmesi, sağlıklı beslenme ilkelerine uyarak sağlıklı yaşlanma bilincinin kazandırması, hava, su, toprak kirliliğinin önlenmesi ile ilgili tedbirlerin alınması, atıkların ayrıştırılması, geri dönüşümlü ve kazanımlı atıkların kontrolünün yapılması, çevre hizmetlerinin yürütülmesi, ürün ve hizmetlerin üretimi, dağıtımı, seçimi ve iade işlemleri sürecinin yürütülmesinde, ilgili sorunların çözümünde tüketicilerin bilgilendirilmesi, bakım ve refakat ihtiyacı olan çocuk, genç, yaşlı ve engelliler ile ilgili hizmetlerin yürütülmesinde etkili bireyler olarak yetiştirilmesidir.

Bu alanlarda rekabet koşullarına ayak uydurabilmek için sektörün istediği yeterlikleri kazanmış, kaliteli insan gücüne ihtiyaç duyulmaktadır.

Bu amaçla Aile ve Tüketici Bilimleri alanı birey, aile ve kurumlara profesyonel hizmet götürebilecek meslek elemanlarının yetiştirilmesine cevap verebilecektir.

MESLEK ELMANLARINDA ARANAN ÖZELLİKLER

Aile ve Tüketici Bilimleri alanında yer alan meslekleri seçecek kişilerin mesleklerin gerektirdiği niteliklere sahip olması, çalışma hayatındaki başarılarında önemli olacaktır.



Aile ve tüketici hizmetleri sektöründe çalışmak isteyenler;

 Ev ve aile ile ilgili konulara ilgi duyan,

 Temiz, titiz, dikkatli çalışan,

 Sorumluluk sahibi,

 Hızlı hareket edebilen,

 Planlama ve uygulama yeteneğine sahip,

 İş güvenliğine dikkat eden,

 Araştırmacı ve yaratıcı,

 İnsanlarla iyi iletişim kurabilen,

 Güler yüzlü, sempatik



Ev sorumlusu/ev yöneticisi olmak isteyenlerin; ev ve aile ile ilgili konulara ilgi duyan, temiz, titiz, sorumluluk sahibi, zaman ve enerjiyi değerlendirebilen, problemleri kendi başına çözebilen, bir işi planlama ve uygulama yeteneğine sahip, güvenilir, iş güvenliğine dikkat eden, sağlık problemi olmayan bireyler olması gerekir.

Tüketici hizmetleri elemanı olmak isteyenlerin; insanlarla sağlıklı ve etkili iletişim kurabilen, sabırlı, ikna gücü yüksek, güler yüzlü, sempatik, temiz, titiz, dikkatli, çalışkan, sorumluluk sahibi, problemleri kendi başına çözebilen, dinamik, teknolojik yenilikleri takip eden, boy ve kilo dengesi olan bakımlı bireyler olması gerekir.

Sosyal yardımcı olmak isteyenlerin; insanlarla sağlıklı ve etkili iletişim kurabilen, insan psikolojisinden anlayan, bakım ve aktiviteleri planlayıp uygulama yeteneğine sahip, güler yüzlü, sevecen, hoşgörülü, sabırlı, beden ve ruh sağlığı yerinde bireyler olması gerekir.

Çevre hizmetleri elemanı olmak isteyenlerin; çevreyi bir bütün olarak kabul eden, çevreye karşı duyarlı, çevre sevgisi ve bilinci olan, çevreyi olumsuz etkileyen faktörleri bilen, iletişim kurma becerisine sahip, temiz, titiz, düzenli, iş güvenliğine dikkat eden, sağlık problemi olmayan, sorumluluk sahibi, araştırmaya meraklı ve istekli bireyler olması gerekir.

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

EV VE AİLE HİZMETLERİ

Kurumlarda ve ev ortamında görev yaparlar. Çalışma ortamı kapalı mekândır. Evin koşullarına göre değişkenlik gösterir. İş başında mesleklerinin gerektirdiği özel kıyafetleri giyerler. Meslek elemanı işverenle, var ise temizlik elemanı, aşçı, bahçıvan, güvenlik görevlisi, şoför ve diğer personel ile iletişimde bulunur. İşte çalışma saati sınırlaması yoktur. Çalışma ortamının özel durumlarına göre çalışma şartları değişebilmektedir.

Çalışma esnasında dikkatli olmadıkları takdirde yanma, kayma, düşme, kesilmeler, elektrik çarpmaları ve doğal gaz zehirlenmeleri gibi kazalarla karşılaşabilirler.

Ev sorumlusu/ev yöneticisi;

 Tatil köyü, otel, motel, konukevi vb. konaklama hizmeti veren kuruluşlarda,

 Üst düzey devlet yöneticilerinin konutlarında,

 Yabancı temsilcilerin konutlarında,

 Büyük çiftlik ve sitelerde,

 Aile yaşam merkezlerinde,

 Kamu ve özel öğrenci yurtlarında,

 Rehabilitasyon merkezlerinde,

 Yardım kuruluşlarının bakım ve konaklama merkezlerinde,

 Yemek, taşıma ve temizlik şirketlerinde,

 Çocuk ve yaşlı bakımevi vb. toplu yaşanılan sosyal tesislerde çalışabilirler.

SOSYAL HİZMETLER

Çocuk ve yaşlılara toplu bakım hizmeti veren kurum ve kuruluşlarda, evlerde görev alırlar. Çalışma ortamı kapalı mekânlardır. İşin gerektirdiği durumlarda açık ortamlarda da çalışabilir. Özel bir iş giysisi giymesine gerek yoktur. Meslek elemanı sosyal çalışmacı, psikolog, kurum yöneticisi, diğer çalışanlar ile iletişimde bulunur. İşte çalışma saati sınırlaması yoktur. Çalışma ortamının özel durumlarına göre çalışma şartları değişebilmektedir.

Çalışma esnasında dikkatli olmadıkları takdirde sosyal problemlerin yanı sıra sorumluluğu altında bulunan kişilerle ilgili olası kazalarla karşılaşılabilir.

Sosyal yardımcı;

 Çocuk ve yaşlı bakımevi vb. toplu yaşanılan sosyal tesislerde,

 Hastanelerin çocuk ve yaşlılara bakım hizmeti veren bölümlerinde,

 Yatılı eğitim veren okul ve kurumlarda,

 Sağlık turizmine yönelik hizmet veren kurumlarda,

 Ulusal ve uluslararası yardım kuruluşlarının bakım merkezlerinde,

 Rehabilitasyon merkezlerinde,

 Ev ortamında,

 Özel şirketlerde (refakatçi vb.) çalışabilirler.

TÜKETİCİ HİZMETLERİ

Ticaret ile uğraşılan işletmelerde görev alırlar. Çalışma ortamı genellikle kapalı mekânlardır. Fakat işin gerektirdiği durumlarda açık ortamlarda da çalışabilirler. İş başında çalışılan firmaya ait üniformaları giyerler. Meslek elemanı en çok firma müşterilerinin işleriyle ilgili olarak kasiyer, reyon görevlisi, yönetici ve ürün alımı yapılan firmaların temsilcileri vb. kişilerle birebir iletişimde bulunur. İş, çoğunlukla mesai saatleri içinde yapılmaktadır.

Tüketici hizmetleri elemanı;

 Tüketiciye hizmet veren kamu ve özel kuruluşlarda,

 Tanıtım ve pazarlama şirketlerinde,

 Toptan ve perakende satış hizmeti veren firmalarda

 Büyük alıveriş merkezlerinde,

 Organizasyon firmalarında,

 Süpermarketlerde,

 Tüm ticari işletmelerde çalışabilirler.

ÇEVRE HİZMETLERİ

Belediyelerin çevre denetim bölümlerinde görev alırlar. Çalışma ortamı açık mekânlardır. İş başında üniforma giyerler. Meslek elemanı, temizlik elemanları, belediye personeli vb. kişilerle iletişimde bulunurlar. İş mesai saatleri içinde yürütülmektedir.

Çevre hizmetleri elemanı;

 Belediyelerde,

 Geri dönüşüm tesislerinde,

 Katı atık tesislerinde,

 Fabrikalarda,

 Hastanelerde,

 Geri kazanım tesislerinde,

 Lisanslı temizlik firmalarında,

 Tatil köyü, otel, motel, konukevi, sosyal tesisler vb. büyük kuruluşlarda,

 Apartmanlarda ve sitelerde çalışabilirler.

İŞ BULMA İMKÂNLARI

Aile ve Tüketici Bilimleri alanından mezun olanlar, kişi ve ailelerin yaşam kalitesini yükselten, tüketicinin faal korunmasına ve bilinçlenmesine yönelik çalışmalar yapan, sağlıklı ve verimli bir çevre oluşturmayı hedefleyen aşağıda belirtilen çeşitli kamu ve kuruluşlarda iş imkânı bulabilirler.

Aile yaşantısı eğitimi, tüketici korunması ve eğitimi, kurum ve ev idaresi alanlarında aşağıdaki kuruluşlarda çalışma imkânları mevcuttur.​



 Kadın ve Aileden Sorumlu Devlet Bakanlığı bünyesinde bulunan Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü ve Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü,

 Kamu ve özel kitle iletişim kurumları (radyo, televizyon, gazete vb.),

 Sanayi Bakanlığında vb. kamu kurumları,

 Belediyeler ve yerel yönetimlerin bünyesindeki bölümler,

 Rekabetin ve Tüketicinin Korunması Genel Müdürlüğü,

 Kamu ve özel kuruluşlara bağlı hastane, otel, tatil köyü, yatılı okul, huzurevi, misafirhane öğrenci yurtları vb. kurumlar,

 Yaygın eğitim merkezlerinde verilen yetişkin eğitimi kursları,

 Çeşitli kamu ve özel kuruluşların bünyesindeki rehabilitasyon merkezleri,

 Yaşlı, hasta ve özürlü bireylerin ev ve aileye uyumuna yönelik programları veren kuruluşlar

 Yemek, taşıma ve temizlik şirketleri,

 Ev ve kuruma yönelik tüketim malları (beyaz eşya, mobilya vb.) üreten, pazarlayan ve satan firmalar,

 Büyük mağazalarda (hipermarket) tüketici danışma üniteleri,

 Kamu veya özel çiftlik vb. kurum ve kuruluşlardır.

EĞİTİM VE KARİYER İMKÂNLARI

Meslek eğitimi; meslek liselerinin Aile ve Tüketici Hizmetleri alanında diploma programları ile mesleki eğitim merkezleri, halk eğitim merkezleri ve çeşitli yaygın eğitim kurumlarında sertifika programlarıyla verilmektedir.

Liseden sonra yüksek öğrenime geçiş sınavını başaranlar lisans programlarına devam edebilir ya da meslek yüksekokullarının ilgili bölümüne sınavsız geçiş yapabilirler. Meslek yüksekokulunu bitirenler, dikey geçiş sınavı ile lisans programlarına geçebilirler.

Yaygın eğitim kurumları yetişkin eğitimi kapsamına mesleki yeterlik ve hobi kazandırmak amacıyla çeşitli meslek kursları açarak sanayinin ihtiyaç duyduğu nitelikli ara insan gücünü yetiştirmektedir. Bu kurumlar yaşam boyu öğrenme perspektifi içerisinde her zaman ve her yerde uygulanabilecek yaygın eğitim programları ile her yaş ve düzeyde bireylere eğitim sunmaktadır.

Modüler programlarla meslek liseleri ile yaygın eğitim kurumları arasında paralellik sağlandığından yatay ve dikey geçişler olabilecektir.

Eğitimini tamamlayarak iş hayatında gerekli yeterlikleri kazanan meslek elemanları aile ve tüketici ile ilgili hizmet veren işletmelerde kariyer yapabilirler.

Mezun olan ve yüksek öğrenime devam etmek isteyen öğrencilerin gidebilecekleri ön lisans ve lisans programları aşağıdadır.



Ön Lisans Programı



 Çevre Kirlenmesi ve Kontrolü

 Çevre ve Temizlik Hizmetleri

 Çevre Koruma

 Çevre Sağlığı



Lisans Programı



 Aile Ekonomisi ve Beslenme Öğretmenliği

 Aile ve Tüketici Bilimleri Eğitimi

 Aile ve Tüketici Bilimleri

 Sosyal Hizmetler