MESLEK ALANLARINI TANIYALIM
Plastik Teknolojisi
ALANIN TANITIMI
Geçmişi son kırk yıla dayanan Türk plastik endüstrisi oldukça hızlı bir şekilde gelişmektedir. Plastik endüstrisi, çoğu küçük ve orta ölçekli olmak üzere altı binden fazla işletme ile üretim yapmakta ve yüz altmış binden fazla kişiyi istihdam etmektedir. Modern üretim teknolojileri kullanılarak gerçekleştirilen ürünler iç piyasa talebini karşıladığı gibi doğrudan ve dolaylı olarak önemli ölçüde ihracat da gerçekleştirilmektedir. Plastik endüstrisi sadece bitmiş ürün ihraç etmek ile yetinmemekte, plastik ham madde karışım ve katkıları ile çeşitli plastik işleme makineleri ve teknolojileri de Türkiye’de üretilmekte ve ihraç edilmektedir.
Ülkemiz, şu anda mevcut plastik tüketimi ile Avrupa’da İspanya’dan sonra altıncı sırada gelmektedir. Tüketim açısından ambalaj ve inşaat malzemeleri alanı başta gelmektedir. Son yıllarda hızla gelişen ihracat ve değişen tüketim alışkanlıkları ambalaj sektörünün hızla gelişmesine yol açmıştır. Öte yandan plastik parçaların yaygın olarak kullanıldığı dayanıklı tüketim ve otomotiv sektörünün de hızla büyümesi sayesinde sektörde yeni yatırımlar yapılmaktadır. Türkiye üretim kapasitesi ile Avrupa’da sentetik elyaf üretiminde ikinci, pencere profili üretiminde ise üçüncü sıradadır.
Türkiye’de plastik tüketiminin ağırlığını günlük yaşantıda çok sık karşılaştığımız polietilen (PE), polipropilen (PP), polivinilklorür (PVC), polistiren (PS) gibi plastikler oluşturmaktadır. PE; ambalaj filmlerinde, sera örtülerinde, sulama borularında, varil, bidon, şişe ve ev eşyaları vb. üretiminde, PP; çuval, sentetik elyaf, sıhhi tesisat boruları, ev eşyaları vb. üretiminde, PVC; pencere profili, lambri, boru, ambalaj filmleri, suni deri vb. üretiminde, PS ise ambalaj kapları ve ev gereçleri vb. üretiminde yoğun olarak kullanılmaktadır.
Ambalaj sektörü Türkiye’de plastiklerin yoğun olarak kullanıldığı sektörlerin başında gelmektedir. Türkiye’de üretilen plastik ambalaj uygulamaları arasında streç filmler, palet örtüleri, torbalar, poşetler, dokuma çuvallar, ipler, katı ve sıvı yiyecek içecek kapları, gazlı ve gazsız içecek şişeleri, endüstriyel bidonlar, deterjan ve kozmetik ürün şişeleri, köpük kaplar vb. sayılabilir.
Türkiye inşaat malzemeleri sektöründe de plastikler yoğun olarak kullanılmaktadır. Sağlam, bakım gerektirmeyen ve korozyona dayanıklı olan plastik ürünler, pencere ve kapı profillerinden, pis ve temiz su borularına, izolasyondan iç döşemelere, su depolarından çatı ve cephe kaplamalarına kadar birçok uygulama için üretilmekte ve yaygın olarak kullanılmaktadır. Tarımsal ürünler açısından çok zengin olan ülkemizde sera örtüleri, fide örtüleri ve sulama boruları başlıca plastik uygulamalarıdır.
Televizyonlar, buzdolapları, çamaşır makineleri, bilgisayarlar gibi cihazların yanı sıra, fiber optik iletişim kabloları ve klasik güç dağıtım kabloları elektrik ve elektronik sektöründe plastiklerin kullanıldıkları ürünler olarak karşımıza çıkmaktadır. Şekillendirme kolaylığı, elektrik izolasyon özelliği ve alev almayacak şekilde elde edilebilmeleri plastikleri günlük yaşantıda vazgeçilmez kılmaktadır.
Plastikler hafif, korozyona dayanıklı ve kolay şekil verilebilir olmaları sebebiyle otomotiv sektörü için de vazgeçilmez malzemeler olmuştur. Hafif olmaları, taşıtların ağırlıklarının düşürülmesine katkıda bulunmakta, böylece yakıt tüketiminde önemli tasarruflar söz konusu olmaktadır. Bu durum çevre kirliliğinin azaltılmasında etkili olmaktadır.
Ülkemiz tekstil ürünleri açısından dünyada önde gelen ülkelerden birisidir. Gerek sentetik iplik ve elyaf, gerekse bunlardan imal edilen dokumalar konusunda dünya çapında üretim ve ihracat yapılmaktadır. Akrilik, polyester, naylon ve polipropilen tekstil sektöründe yoğun olarak işlenen plastik türlerini oluşturmaktadır. Polivinilklorür (PVC) ve poliüretan (PU) gibi plastikler önemli üretim ve ihracat potansiyeli bulunan Türk ayakkabı sektöründe, ayakkabı tabanlarının üretiminde geniş bir kullanım alanına sahiptir.
Türkiye’nin coğrafi olarak Avrupa ile Asya’nın buluştuğu noktada yer alması, Türk plastik endüstrisinin ihracatını giderek artırmada avantaj sağlamaktadır. Türk plastik ürünleri dünyada 124 ülkeye ihraç edilmektedir. Ana pazarlar; AB, Bağımsız Devletler Topluluğu, Doğu Avrupa, Afrika ve Ortadoğu ülkeleridir. Alanının toplam ihracatı 1 milyar dolar seviyesini çoktan aşmıştır. İhracat portföyünü her türlü dayanıklı tüketim malzemesi, otomotiv parçaları, ambalaj malzemesi, borular, mobilyalar, tekstil ürünleri, ayakkabı, orijinal donanım parçaları vb. oluşturmaktadır.
MESLEK ELMANLARINDA ARANAN ÖZELLİKLER
Mesleği icra eden kişiler; makine parçaları arasındaki ilişkiyi görebilen, el ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen, rutin işlerden sıkılmayan, dikkatli ve tedbirli, bilgisayar kullanılabilen, grup çalışmalarına yatkın bireyler olmalıdır.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Meslek elemanları çalışmalarını genellikle kapalı alanlarda yürütür, görevini yaparken diğer çalışanlarla etkileşimde bulunmak ve görevini eş güdüm hâlinde yürütmek durumundadır. Çalışma ortamı zaman zaman gürültülü olabilmektedir. Çalışma ortamı dikkatli ve tedbirli olmayı gerektirir. Yapılan iş hem aletlerle, hem de insanlarla ilgilenmeyi gerektirmektedir.
İŞ BULMA İMKÂNLARI
Endüstri meslek lisesini bitirenler kamuda ve özel iş yerlerinde çalışabilirler. Dünya ekonomisinde ve sanayisinde önemli bir yer tutan ülkemizde de yeni yeni gelişmekte olan plastik sektöründe, meslek elemanlarının iş bulma olanakları oldukça yüksektir. Gümrük Birliğine geçiş ve Avrupa Birliği ile bütünleşme çalışmaları doğrultusunda, plastik ürünlerinin uluslararası piyasalarda daha fazla yer alabilmesi için sektörün rekabet gücünün olması gerekmektedir.
Kaliteli üretim; yeterli bilgi ve beceri ile donatılmış, yetişmiş insan gerektirir. Bu nedenle iyi yetişmiş plastik teknolojisi teknisyenlerine ve plastik kalıpçılarına talep sürekli artmaktadır.
EĞİTİM VE KARİYER İMKÂNLARI
Meslek eğitimi, meslek liselerinin plastik teknolojisi alanlarında verilmektedir. Meslek liselerinin plastik teknolojisi bölümünden mezun olanlar üniversitelerin;
Boya Teknolojisi,
Endüstri Bitkileri Yetiştirme ve Değerlendirme,
Fermantasyon, Hasat Sonrası Teknolojisi,
Boya ve İzolasyon Uygulama Teknikleri,
Kâğıt ve Kâğıt İşleme Teknolojisi,
Selüloz ve Kâğıt Teknolojisi,
Kimya,
Kimya Teknolojisi,
Kozmetik Teknolojisi,
Lastik Teknolojisi,
Lastik – Plastik,
Maden,
Pancar Yetiştiriciliği ve Şeker Teknolojisi,
Petrol Sondajı ve Üretimi,
Plastik Teknolojisi,
Rafineri ve Petrokimya,
Selüloz ve Kâğıtçılık,
Tarımsal Laboratuvar,
Tıbbi ve Akromatik Bitkiler,
Yağ Endüstrisi ön lisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilir, gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
Sınavsız olarak geçtikleri meslek yüksekokullarından almış oldukları ön lisans diploması ile dikey geçiş sınavına hak kazanırlar. Başarılı olanlar kimya ve kimya mühendisliği lisans programlarına yerleştirilebilirler.
Mesleki eğitim merkezleri çıraklık eğitimi uygulama kapsamına alınan illerde ve meslek dallarında aday çırak, çırak, kalfa ve ustalara eğitim vermek ve çeşitli meslek kursları açmak suretiyle sanayinin ihtiyaç duyduğu nitelikli ara insan gücünü yetiştirmek amacıyla açılan eğitim kurumlarıdır.
Halk eğitimi merkezleri yaşam boyu öğrenme perspektifi içerisinde her zaman ve her yerde uygulanabilecek yaygın eğitim programları ile her yaş ve düzeyde bireylere eğitim sunmaktadır.
Mesleki eğitim merkezlerinde, Plastik Teknolojisi alanında eğitim verilmektedir. Modüler programlarla meslek liseleri arasında paralellik sağlandığından yatay ve dikey geçişler olabilecektir.
Türkiye’de plastik tüketiminin ağırlığını günlük yaşantıda çok sık karşılaştığımız polietilen (PE), polipropilen (PP), polivinilklorür (PVC), polistiren (PS) gibi plastikler oluşturmaktadır. PE; ambalaj filmlerinde, sera örtülerinde, sulama borularında, varil, bidon, şişe ve ev eşyaları vb. üretiminde, PP; çuval, sentetik elyaf, sıhhi tesisat boruları, ev eşyaları vb. üretiminde, PVC; pencere profili, lambri, boru, ambalaj filmleri, suni deri vb. üretiminde, PS ise ambalaj kapları ve ev gereçleri vb. üretiminde yoğun olarak kullanılmaktadır.
Ambalaj sektörü Türkiye’de plastiklerin yoğun olarak kullanıldığı sektörlerin başında gelmektedir. Türkiye’de üretilen plastik ambalaj uygulamaları arasında streç filmler, palet örtüleri, torbalar, poşetler, dokuma çuvallar, ipler, katı ve sıvı yiyecek içecek kapları, gazlı ve gazsız içecek şişeleri, endüstriyel bidonlar, deterjan ve kozmetik ürün şişeleri, köpük kaplar vb. sayılabilir.

Türkiye inşaat malzemeleri sektöründe de plastikler yoğun olarak kullanılmaktadır. Sağlam, bakım gerektirmeyen ve korozyona dayanıklı olan plastik ürünler, pencere ve kapı profillerinden, pis ve temiz su borularına, izolasyondan iç döşemelere, su depolarından çatı ve cephe kaplamalarına kadar birçok uygulama için üretilmekte ve yaygın olarak kullanılmaktadır. Tarımsal ürünler açısından çok zengin olan ülkemizde sera örtüleri, fide örtüleri ve sulama boruları başlıca plastik uygulamalarıdır.
Televizyonlar, buzdolapları, çamaşır makineleri, bilgisayarlar gibi cihazların yanı sıra, fiber optik iletişim kabloları ve klasik güç dağıtım kabloları elektrik ve elektronik sektöründe plastiklerin kullanıldıkları ürünler olarak karşımıza çıkmaktadır. Şekillendirme kolaylığı, elektrik izolasyon özelliği ve alev almayacak şekilde elde edilebilmeleri plastikleri günlük yaşantıda vazgeçilmez kılmaktadır.
Plastikler hafif, korozyona dayanıklı ve kolay şekil verilebilir olmaları sebebiyle otomotiv sektörü için de vazgeçilmez malzemeler olmuştur. Hafif olmaları, taşıtların ağırlıklarının düşürülmesine katkıda bulunmakta, böylece yakıt tüketiminde önemli tasarruflar söz konusu olmaktadır. Bu durum çevre kirliliğinin azaltılmasında etkili olmaktadır.
Ülkemiz tekstil ürünleri açısından dünyada önde gelen ülkelerden birisidir. Gerek sentetik iplik ve elyaf, gerekse bunlardan imal edilen dokumalar konusunda dünya çapında üretim ve ihracat yapılmaktadır. Akrilik, polyester, naylon ve polipropilen tekstil sektöründe yoğun olarak işlenen plastik türlerini oluşturmaktadır. Polivinilklorür (PVC) ve poliüretan (PU) gibi plastikler önemli üretim ve ihracat potansiyeli bulunan Türk ayakkabı sektöründe, ayakkabı tabanlarının üretiminde geniş bir kullanım alanına sahiptir.
Türkiye’nin coğrafi olarak Avrupa ile Asya’nın buluştuğu noktada yer alması, Türk plastik endüstrisinin ihracatını giderek artırmada avantaj sağlamaktadır. Türk plastik ürünleri dünyada 124 ülkeye ihraç edilmektedir. Ana pazarlar; AB, Bağımsız Devletler Topluluğu, Doğu Avrupa, Afrika ve Ortadoğu ülkeleridir. Alanının toplam ihracatı 1 milyar dolar seviyesini çoktan aşmıştır. İhracat portföyünü her türlü dayanıklı tüketim malzemesi, otomotiv parçaları, ambalaj malzemesi, borular, mobilyalar, tekstil ürünleri, ayakkabı, orijinal donanım parçaları vb. oluşturmaktadır.
MESLEK ELMANLARINDA ARANAN ÖZELLİKLER
Mesleği icra eden kişiler; makine parçaları arasındaki ilişkiyi görebilen, el ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen, rutin işlerden sıkılmayan, dikkatli ve tedbirli, bilgisayar kullanılabilen, grup çalışmalarına yatkın bireyler olmalıdır.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Meslek elemanları çalışmalarını genellikle kapalı alanlarda yürütür, görevini yaparken diğer çalışanlarla etkileşimde bulunmak ve görevini eş güdüm hâlinde yürütmek durumundadır. Çalışma ortamı zaman zaman gürültülü olabilmektedir. Çalışma ortamı dikkatli ve tedbirli olmayı gerektirir. Yapılan iş hem aletlerle, hem de insanlarla ilgilenmeyi gerektirmektedir.
İŞ BULMA İMKÂNLARI
Endüstri meslek lisesini bitirenler kamuda ve özel iş yerlerinde çalışabilirler. Dünya ekonomisinde ve sanayisinde önemli bir yer tutan ülkemizde de yeni yeni gelişmekte olan plastik sektöründe, meslek elemanlarının iş bulma olanakları oldukça yüksektir. Gümrük Birliğine geçiş ve Avrupa Birliği ile bütünleşme çalışmaları doğrultusunda, plastik ürünlerinin uluslararası piyasalarda daha fazla yer alabilmesi için sektörün rekabet gücünün olması gerekmektedir.
Kaliteli üretim; yeterli bilgi ve beceri ile donatılmış, yetişmiş insan gerektirir. Bu nedenle iyi yetişmiş plastik teknolojisi teknisyenlerine ve plastik kalıpçılarına talep sürekli artmaktadır.
EĞİTİM VE KARİYER İMKÂNLARI

Boya Teknolojisi,
Endüstri Bitkileri Yetiştirme ve Değerlendirme,
Fermantasyon, Hasat Sonrası Teknolojisi,
Boya ve İzolasyon Uygulama Teknikleri,
Kâğıt ve Kâğıt İşleme Teknolojisi,
Selüloz ve Kâğıt Teknolojisi,
Kimya,
Kimya Teknolojisi,
Kozmetik Teknolojisi,
Lastik Teknolojisi,
Lastik – Plastik,
Maden,
Pancar Yetiştiriciliği ve Şeker Teknolojisi,
Petrol Sondajı ve Üretimi,
Plastik Teknolojisi,
Rafineri ve Petrokimya,
Selüloz ve Kâğıtçılık,
Tarımsal Laboratuvar,
Tıbbi ve Akromatik Bitkiler,
Yağ Endüstrisi ön lisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilir, gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
Sınavsız olarak geçtikleri meslek yüksekokullarından almış oldukları ön lisans diploması ile dikey geçiş sınavına hak kazanırlar. Başarılı olanlar kimya ve kimya mühendisliği lisans programlarına yerleştirilebilirler.
Mesleki eğitim merkezleri çıraklık eğitimi uygulama kapsamına alınan illerde ve meslek dallarında aday çırak, çırak, kalfa ve ustalara eğitim vermek ve çeşitli meslek kursları açmak suretiyle sanayinin ihtiyaç duyduğu nitelikli ara insan gücünü yetiştirmek amacıyla açılan eğitim kurumlarıdır.
Halk eğitimi merkezleri yaşam boyu öğrenme perspektifi içerisinde her zaman ve her yerde uygulanabilecek yaygın eğitim programları ile her yaş ve düzeyde bireylere eğitim sunmaktadır.
Mesleki eğitim merkezlerinde, Plastik Teknolojisi alanında eğitim verilmektedir. Modüler programlarla meslek liseleri arasında paralellik sağlandığından yatay ve dikey geçişler olabilecektir.
ALANDA YER ALAN MESLEK DALLARI
OKULDA EĞİTİM VERİLEN DİĞER MESLEK ALANLARI
OKUL TÜRLERİ /
MESLEK LISESI /
[Adalet]
[Aile ve Tüketici Hizmetleri]
[Ayakkabı ve Saraciye Teknolojisi]
[Bilişim Teknolojileri]
[Biyomedikal Cihaz Teknolojileri]
[Büro Yönetimi ve Yönetici Asistanlığı]
[Çocuk Gelişimi ve Eğitimi]
[Denizcilik]
[El Sanatları Teknolojisi]
[Elektrik-Elektronik Teknolojisi]
[Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri]
[Gazetecilik]
[Gemi Yapımı]
[Gıda Teknolojisi]
[Moda Tasarım Teknolojileri]
[Grafik ve Fotoğraf]
[Güzellik Hizmetleri]
[Halkla İlişkiler]
[Harita-tapu-kadastro]
[Hasta ve Yaşlı Hizmetleri]
[İnşaat Teknolojisi]
[İtfaiyecilik ve Yangın Güvenliği]
[Kimya Teknolojisi]
[Konaklama ve Seyahat Hizmetleri]
[Kuyumculuk Teknolojisi]
[Laboratuvar Hizmetleri]
[Makine ve Tasarım Teknolojisi]
[Matbaa Teknolojisi]
[Metal Teknolojisi]
[Metalürji Teknolojisi]
[Mobilya ve İç Mekân Tasarımı]
[Motorlu Araçlar Teknolojisi]
[Muhasebe ve Finansman]
[Pazarlama ve Perakende]
[Plastik Teknolojisi]
[Radyo-televizyon]
[Raylı Sistemler Teknolojisi]
[Seramik ve Cam Teknolojisi]
[Tarım]
[Tekstil Teknolojisi]
[Tesisat Teknolojisi ve İklimlendirme]
[Uçak Bakım]
[Ulaştırma Hizmetleri]
[Yiyecek İçecek Hizmetleri]
[Hayvan Yetiştiriciliği ve Sağlığı]
[Yenilenebilir Enerji Teknolojileri]
[Sağlık Hizmetleri]
[Maden Teknolojisi]
[Geleneksel Türk Sanatları]
[Plastik Sanatlar]
[Havacılık ve Uzay Teknolojisi]
[Mikromekanik]
[Siber Güvenlik]